Guniak czerwczyk: to on obija się o nasze głowy w letnie wieczory. Czy jest groźny? Jak zwalczyć guniaka czerwczyka?

Guniak czerwczyk to gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych (łac. Scarabaeidae). Jest spokrewniony z żukami, które starożytni Egipcjanie czcili jako święte, ale sam do świętoszków nie należy. Wręcz przeciwnie – guniak czerwczyk znany jest z tego, że na początku lata naprzykrza nam się wieczorami w domach, na spacerach i w czasie wycieczek swoim wszędobylskim brzęczeniem i obijaniem się o głowy i twarze, a także niszczy liście roślin w naszych ogródkach i na balkonach.

Guniak czerwczyk występuje w szerokim pasie Eurazji aż po Koreę. Jest bardzo pospolity w Polsce, żyje w miastach, lasach, blisko wody. Lata tylko wieczorem i w nocy. Do normalnych przygód latem należą gwałtowne spotkania z guniakiem czerwczykiem, który często wpada na ludzi, plącze się we włosy, błądzi za kołnierzem i drapie ostrymi pazurkami.

Zderzenia ludzi z guniakami wynikają z tego, że owady te lubią kierować się na cel wyraźnie wyodrębniony z otoczenia. Pozwala im to np. wynajdować drzewa o smacznych liściach, stojące samotnie na miedzach. Zdarza się, że guniaki biorą na cel człowieka, którego głowa odcina się na tle nieba.

Poza tym guniaki nie są najlepszymi lotnikami. Budowa przysadzistych chrząszczy sprawia, że są one dość ociężałe w powietrzu i niełatwo im skręcić, gdy już się rozpędzą. Guniak czerwczyk ma więc małe szanse na to, by w porę zmienić trajektorię lotu, jeśli na jego drodze znienacka pojawi się człowiek, zwłaszcza na rowerze.

Sytuacji nie poprawia fakt, że guniaki lubią latać chmarami i wabi je światło. Jeśli kiedyś siedzieliście na balkonie, werandzie domku letniskowego lub przy ognisku nad jeziorem, próbując cieszyć się letnim wieczorem, i zastanawialiście się, co to za wredne nocne bąki latają Wam wokół głów, to prawdopodobnie odpowiedź brzmiała: guniaki czerwczyki.

Na szczęście guniak czerwczyk nie jest groźny dla ludzi. Nie żywi się krwią, więc nie gryzie, choć ma dość ostre pazurki, którymi potrafi uczepić się skóry. Nie wpada na nas umyślnie – po prosty myli ludzi z drzewami i jest dość niezdarny.

Ulubionym pokarmem guniaka są liście roślin, przepada także za wikliną. Być może częściowo właśnie temu guniak zawdzięcza swoją złą sławę wśród turystów i urlopowiczów – chętnie żeruje na wiklinowych koszach, które dawniej były bardzo popularne na piknikach.

Guniak czerwczyk uchodzi za szkodnika, który w dużej ilości może poczynić niemałe spustoszenia wśród roślin domowych, ogrodowych i na polu. Szczególnie żarłoczne są larwy guniaka.

Zwalczanie dorosłych, czyli latających guniaków, jest bardzo trudne. Niektórzy rolnicy zauważyli, że po chłodnej nocy owady są osowiałe i można je wtedy łatwo strącać z młodych drzew na rozłożoną płachtę. Zasadniczo jednak nie ma dobrego sposobu na szybkie pozbycie się dorosłych guniaków czerwczyków.

Można jednak uwolnić ogród lub pole od ich larw. By pozbyć się larw guniaka czerwczyka, najlepiej jest głęboko przekopać ziemię. Odsłonięte larwy łatwo padną ofiarą drapieżników lub wyschną w słońcu. Z trawnika najłatwiej usunąć guniaki za pomocą doglebowego preparatu z nicieniami, które żerują na larwach bez stwarzania zagrożenia dla innych stworzeń.

Czy guniak czerwczyk jest tym samym, co chrabąszcz majowy? Nie, choć z wyglądu nieco go przypomina.
Chrabąszcz majowy (łac. Melolontha melolontha) to jednak inny owad od guniaka czerwczyka (łac. Amphimallon solstitiale), znacznie od niego większy i z inaczej zbudowanymi czułkami.

Nazwy zwyczajowe sugerują także drugą zasadniczą różnicę – chrabąszcz majowy występuje najczęściej w maju, a guniak czerwczyk od czerwca do sierpnia.

Co ciekawe, chrabąszcz majowy odcisnął piętno na kulturze internetowej. Zdjęcie tego owada stało się ilustracją do mema „Ić stont”, który swego czasu był bardzo popularny.

W Internecie znaleźć można memicznego chrabąszcza na ogłoszeniach, wycieraczkach pod drzwi, a nawet tatuażach:

Guniak czerwczyk nadal nie ma swojego mema. Może dlatego, że jest tak denerwujący.

Źródła: Wikipedia, zielonyogrodek.pl, światmakro.com, muratordom.pl