Nocne niebo we wrześniu 2024. Zorze polarne, Kukurydziany Księżyc, równonoc, superpełnia i inne cuda. Gdzie i kiedy je oglądać?

Występowanie zórz polarnych wiąże się ściśle z aktywnością słońca. Dobrze się składa – akurat nasza dzienna gwiazda znajduje się w aktywnej fazie swojego cyklu, o czym świadczy obfitość zórz polarnych, jakie można było obserwować nad Europą nawet latem 2024.

W Polsce zorze polarne pojawią się dość rzadko. Największa szansa na ich zobaczenie na nocnym niebie przypada w okresach równonocy wiosennej i jesiennej. Równonoc jesienna 2024 wypada w niedzielę 22 września. Będzie to jednocześnie pierwszy dzień jesieni astronomicznej. Samo zjawisko zrównania dnia z nocą nastąpi dokładnie o godz. 14:43, a więc noc z niedzieli na poniedziałek będzie już minimalnie dłuższa od dnia.

Gdzie obserwować zorze polarne w Polsce? Najlepiej przebywać na północy kraju, zwłaszcza na wybrzeżu Bałtyku, i patrzeć na północną stronę nieba.

Zdarzało się jednak, że zorze polarne były widoczne także w innych częściach Polski, nawet w Bieszczadach na dalekim południu. Widoczność zawsze zależy od aktywności słońca.

Czy da się przewidzieć, kiedy dokładnie pojawią się zorze polarne? Nie do końca – te spektakularne zjawiska mają subtelną naturę i nawet współczesna technologia nie daje pewnej prognozy tzw. pogody kosmicznej. Są jednak w Internecie darmowe narzędzia, które mogą ci pomóc przewidzieć, kiedy na niebie pojawią się zorze polarne.

Amerykańska agencja National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) prognozuje pogodę kosmiczną z wyprzedzeniem 30 minut. Na ich oficjalnej stronie internetowej możesz sprawdzić, czy nad półkulą północną Ziemi zorze polarne mogą być widoczne. Naciśnij guzik pod okienkiem z lewej strony, by zobaczyć obraz na żywo owalnych pól magnetycznych. Kiedy owal stanie się czerwony, oznacza to dużą aktywność zorzową i dużą szansę na wystąpienie zorzy polarnej. Owal jednocześnie pokazuje zasięg widoczności zórz.

Możesz też skorzystać np. ze strony Instytutu Geologicznego Stanu Alaska. Ich prognoza kosmiczna obejmuje wiele dni do przodu, a przewidywania wykonywane są dla wszystkich kontynentów. Z kalendarza tej instytucji wynika, że zorze nad Europą mogą pojawić się ok. 26 i 27 września 2024 (czwartek i piątek).

Jakie jeszcze ciekawe zjawiska będzie można zobaczyć na nocnym niebie we wrześniu 2024?

Wrześniowa pełnia księżyca nazywana bywa Kukurydzianym Księżycem albo Księżycem Żniwiarzy lub Plonów. Wiąże się to oczywiście z naturalnym kalendarzem rolniczym i zakończeniem żniw, które wypada jeszcze w sierpniu lub już we wrześniu.

Astrolodzy lubią łączyć wrześniową pełnię ze zjawiskiem równonocy i twierdzą często, że Kukurydziany Księżyc oznacza nadejście czasu zmian i transformacji, tak jak równonoc oznacza zmianę pór roku.

Pełnia księżyca wypadnie 18 września 2024 i nie będzie to zwykły Kukurydziany Księżyc, lecz superpełnia. Co to oznacza? To, że księżyc będzie nie tylko w pełni, ale także w tym punkcie swojej orbity, który znajduje się najbliżej Ziemi. Nasz satelita będzie więc wyglądał wyjątkowo okazale.

Co więcej, wrześniową superpełnię uzupełni jeszcze jedno niezwykłe zjawisko: pierwsze i jedyne w 2024 r. częściowe zaćmienie księżyca. Niestety, w cieniu zniknie tylko ok. 8-9 proc. widocznej strony księżyca, a samo zjawisko trzeba będzie obserwować o nieludzkiej godzinie 4:44 nad ranem. Ponieważ 18 września to środa, raczej niewielu śmiałków zarwie całą noc, by zobaczyć częściowe zaćmienie.

Pasjonaci astronomii i obserwacji gwiazd i planet mogą liczyć na jeszcze kilka ciekawych zjawisk we wrześniu:

• 8 września nastąpi opozycja Saturna – planeta będzie wtedy najlepiej widoczna na tle gwiazdozbioru Wodnika.
• 9 września nastąpi bliskie złączenie Merkurego z konstelacją Lwa.
• 21 września nastąpi opozycja Neptuna, szukaj go na tle konstelacji Ryb
• 22 września – jesienna równonoc

O ile zorze polarne generalnie są najlepiej widoczne w północnej części Polski, o tyle gwiazdy, planety, superpełnie i zaćmienia można obserwować także z innych miejsc. Idealne miejsce do obserwacji nocnego nieba powinno być:

• Położone wysoko, najlepiej w górach
• Oddalone od dużych miast, których światła utrudniają obserwację zjawisk astronomicznych
• Położne w taki sposób, by można było obserwować horyzont, zwłaszcza wschodni i zachodni

W Polsce jest kilka miejsc, gdzie nocne niebo jest prawnie chronione i nie można zanieczyszczać go sztucznym światłem. Zalicza się do nich np. Izerski Park Ciemnego Nieba, a także Park Gwiezdnego Nieba w Bieszczadach.

Zobacz też darmową internetową mapę, pokazującą poziom zanieczyszczenia świetlnego w Polsce.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Podróży codziennie. Obserwuj Stronę Podróży!

Źródła: urania.edu.pl, Polski Astrobloger, Space.com, NOAA, IG Alaska

Czytaj też: Bieszczady w obiektywie, czyli podkarpackie góry z nieznanej dotąd strony. Zobacz zachwycające zdjęcia z wędrówek