Pierwszy dzień zimy 2022/23. Czym różni się kalendarzowa zima od astronomicznej?

Emil Hoff
Emil Hoff
Pierwszy dzień zimy można też przywitać aktywnie, np. na sankach, łyżwach czy nawet nartach.
Pierwszy dzień zimy można też przywitać aktywnie, np. na sankach, łyżwach czy nawet nartach. Joanna Urbaniec / Polska Press, zdjęcie ilustracyjne
Pierwszy dzień zimy to okazja do zorganizowania nastrojowej wycieczki wśród pięknych iluminacji i świątecznej atmosfery. Kiedy dokładnie zaczyna się kalendarzowa zima, a kiedy astronomiczna i co je różni? Jak dawniej świętowano pierwszy dzień zimy i jak można powitać go dzisiaj? Zapraszamy do informatora: pierwszy dzień zimy 2022: data, tradycje i propozycje wycieczek.

Spis treści

Kiedy jest pierwszy dzień zimy 2022/23?

Pierwszy dzień zimy można wskazać na dwa sposoby, ponieważ kalendarzowa zima nie jest tym samym, co astronomiczne.
Czym różni się kalendarzowa zima od astronomicznej i kiedy właściwie wypada pierwszy dzień zimy 2022?

Zima astronomiczna: jej początek wyznacza przesilenie zimowe, w czasie którego słońce znajduje się w zenicie najdalej na południu, nad zwrotnikiem Koziorożca. Oznacza to, że na półkulę północną, w tym do Polski, dociera wówczas najmniej słonecznego światła. Dzień jest wtedy najkrótszy, a noc najdłuższa.

Zima astronomiczna, a więc przesilenie zimowe, wypada w różnych dniach, najczęściej 21 lub 22 grudnia, bardzo rzadko 20 lub 23 grudnia. W 2022 r. zima astronomiczna zaczyna się dziś, czyli w środę 21 grudnia.

Ile będzie trwał pierwszy dzień zimy astronomicznej? To najkrótszy dzień i zarazem najdłuższa noc w roku. Dzień będzie trwał ok. 7 godzin i 40 minut (nieco dłużej w górach, nieco krócej nad morzem), a noc ponad 16 godzin.

Kalendarzowa zima: zaczyna się zawsze tego samego dnia, 22 grudnia. Jak wskazuje nazwa, jest to umowna data, ustalona na potrzeby kalendarza, a nie astronomii. W 2022 r. pierwszy dzień zimy wypada więc w czwartek 22 grudnia.

Pierwszy dzień zimy to okazja, by wybrać się z rodziną np. na jarmark bożonarodzeniowy. Na zdjęciu: jarmark w Katowicach, 12 listopada 2022.
Pierwszy dzień zimy to okazja, by wybrać się z rodziną np. na jarmark bożonarodzeniowy. Na zdjęciu: jarmark w Katowicach, 12 listopada 2022. Karina Trojok / Polska Press, zdjęcie ilustracyjne

Czytaj też: Egipt: zima 2022/2023. Ceny wycieczek all inclusive, atrakcje, praktyczne porady. Który kurort wybrać, kiedy pogoda jest najlepsza?

Kiedy skończy się kalendarzowa zima 2022/23?

Zima kalendarzowa kończy się zawsze tego samego dnia – 21 marca. Zima astronomiczna miewa różne daty końcowe, w zależności od tego, kiedy przypada równonoc wiosenna. Akurat w 2023 r. zima kalendarzowa i astronomiczna skończą się tego samego dnia.

Tradycje i zwyczaje na pierwszy dzień zimy

Obecnie pierwszy dzień zimy nie cieszy się tak wielkim zainteresowaniem, jak przed wiekami. To raczej ciekawostka na ostatniej prostej przed wigilią Bożego Narodzenia, a potem sylwestrem i Nowym Rokiem.

Dawniej jednak jeszcze w czasach pogańskich, pierwszy dzień zimy obchodzony był jako radosne święto triumfu dnia nad nocą i narodzin słońca. Zima była porą ciemną i mroźną, a pierwszy dzień zimy w praktyce wypadał w połowie długiego okresu chłodu i mroku, wyznaczając jej kulminację. To oznaczało, że wraz z pierwszym dniem zimy najgorsze mroki przemijały. Wprawdzie dzień był najkrótszy w całym roku, ale przesilenie zapowiadało, że każdy kolejny będzie nieco dłuższy, aż w końcu słońce pokona ciemność, ciepło zwycięży zimno, a wiosna przegna zimę.

Rzymianie obchodzili w grudniu Saturnalia i sprawowali kult Słońca Niezwyciężonego (Sol Invictus), Celtowie Yule, Słowianie Szczodre Gody, w czasie których łamano się chlebem, a dzieciom rozdawano upominki i smakołyki.

Obchodzenie pierwszego dnia zimy polegało przeważnie na organizacji różnego rodzaju rozrywek i zabaw – chodziło o to, by jakoś rozjaśnić ten najgęstszy mrok w roku i uczcić triumf dnia nad nocą.

Pierwszy dzień zimy można też przywitać aktywnie, np. na sankach, łyżwach czy nawet nartach.
Pierwszy dzień zimy można też przywitać aktywnie, np. na sankach, łyżwach czy nawet nartach. Joanna Urbaniec / Polska Press, zdjęcie ilustracyjne

Czytaj też: Narty z dzieckiem: łatwe i bezpieczne trasy narciarskie w Polsce w sam raz na rodzinny weekend. TOP 12 ośrodków i stoków dla dzieci

Szczodre Gody wracają do Polski, czyli pierwszy dzień zimy po słowiańsku

Nie ma pewności, jak dokładnie dawni Słowianie obchodzili Szczodre Gody, ale to nie powstrzymuje miłośników starych obyczajów od próby odtworzenia tego święta. Pasjonaci historii i grupy neopogańskie starają się obchodzić pierwszy dzień zimy na modłę dawnych Słowian.

Zobaczcie na filmie poniżej, jak takie obchody wyglądały w 2018 r.:

Co robić w pierwszy dzień zimy 2022/23? Pomysły na wycieczki

Pierwszy dzień zimy wypada w tym roku w środę lub czwartek, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by powitać go niedługą wycieczką solo, z drugą połówką lub z dziećmi.

Korzystając z wczesnego mroku, można przywitać zimę na wycieczce do jednego z polskich ogrodów świateł. Na zdjęciu: ogród świateł w Warszawie, 11 listopada
Korzystając z wczesnego mroku, można przywitać zimę na wycieczce do jednego z polskich ogrodów świateł. Na zdjęciu: ogród świateł w Warszawie, 11 listopada 2022. Krystian Dobuszyński / Polska Press, zdjęcie ilustracyjne

Czytaj też: Nie uwierzysz, jak wyglądało Zakopane i Krupówki przed 100 laty. I ten widok z Gubałówki...

Dodaj firmę
Logo firmy Polska Organizacja Turystyczna
Warszawa, Chałubińskiego 8
Autopromocja

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronapodrozy.pl Strona Podróży
Dodaj ogłoszenie