Sezon 2023. Wiosenny spacer do Ujścia Wisły. Jezioro Mikoszewskie i Mewia Łacha

Jezioro Mikoszewskie to jezioro tzw. przybrzeżne , które powstało w latach 60 – tych ubiegłego wieku wskutek zamknięcia się narastającej od północy piaszczystej mierzei, poprze działalność rzeki, morza i wiatru.

Dzisiejsze jezioro powierzchni ok. 43 ha, jako zamknięty zbiornik ulega nieuchronnym działaniom zarastania i zamulania.
Od 2014 roku przybrzeżne jezioro w Mikoszewie uzyskało swoją obecną nazwę Jezioro Mikoszewskie w konkursie ogłoszonym przez Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana i Urząd Miejski w Stegnie.

W okolicach Jeziora Mikoszewskiego występuje około 500 gatunków roślin m.in.: Jest to roślinność nadmorska i typowa dla wydmy szarej oraz obrzeży rzek i jezior. Występuje zarośli i roślin wodnych. Wiele z występujących tu roślin znajduje się pod ścisłą ochroną m.in.:

• jarząb szwedzki
• rokitnik zwyczajny
• mikołajek nadmorski
• arcydzięgiel nadmorski
• mlecznik nadmorski
• kruszczyk rdzawoczerwony.

Bardzo popularne są tu ptaki z grupy siewkowców, które często wyszukują pokarm w przybrzeżnym piasku lub zbierają go z powierzchni gruntu.
Można tu spotkać raka amerykańskiego i innego przybysza zza oceanu - krabika amerykańskiego. Na brzegach Jeziora Mikoszewskiego można trafić również na płazy, które objęte są ścisłą ochroną m.in.: ropucha szara, i ropucha paskówka, grzebiuszka ziemna.

Z gadów występują: najbardziej pospolita jaszczurka – zwinka i padalec.
Nie brakuje na tym obszarze również ssaków roślinożernych. Można zaobserwować jak wędrują pospolite jeże, ryjówki aksamitne.
Po obu brzegach Przekopu Wisły występują bobry i wydry. W trzcinach porosłych brzegi jeziora często nocują stada jaskółek, szpaków i pliszek.

Rezerwat obejmuje stożek ujściowy Wisły, stanowiący młodą formę geomorficzną wytworzoną przez człowieka. W 1895 r. wykonano tu przekop Wisły w miejscu dawnego jej koryta (Przemysławki) zanikłego w średniowieczu, aby zapobiec licznym powodziom na Żuławach. W efekcie stworzone zostały warunki umożliwiające kolonizację tego obszaru przez gatunki dotychczas tu niewystępujące.

Miejsce to szybko stało się rajem dla ptactwa wodno – błotnego. Piaszczysta plaża i zaciszne zagłębienie na wydmach oraz (niedostępne dla ludzi) piaszczyste łachy formujące się na przedłużeniu osi nurtu Wisły to doskonałe miejsca, na których ptaki znalazły bezpieczne schronienie podczas lęgów i wędrówek. Rezerwat „Mewia Łacha” został utworzony w 1991 r. i obejmuje powierzchnię ponad 150 ha.

Najczęściej u Ujścia Wisły można spotkać foki szare. Ten gatunek fok jest jedynym rodzimym gatunkiem na polskim wybrzeżu. Foka niegdyś występowała tu bardzo licznie.

Kilka lat temu w rezerwacie Wyspy Sobieszewskiej zaobserwowano również foki z dwóch pozostałych gatunków żyjących na Bałtyku : fokę pospolitą i obrączkową.

Przed wiekiem populacja fok była bardzo liczna. Ocenia się, że w wodach Bałtyku żyło ich około 100 000 tysięcy. Przez dłuższy czas tępiono foki, uważając je za szkodniki. Ich populacja drastycznie spadła. W latach 70 – tych doliczono się tylko ok. 3000 tys. sztuk.
Przez lata prowadzono działania mające na celu odrodzenie populacji foki. Od kilku lat w Mikoszewie przy Ujściu Wisły można zaobserwować pewną kolonię foki szarej. Czasami można zaobserwować, jak w wylegują się w ciepłe dni na betonowym cokole.
Warto pamiętać, udając się na spacer, że są to zwierzęta objęte ochroną. Nie wolno ich umyślne zabijać, płoszyć, czy niszczyć ich siedlisk i ostoi.

Plaże, wydmy, plaże i trzcinowiska to wprost wymarzone warunki dla wielu gatunków ptaków. Znajdują tu one nie tylko pokarm, ale również schronienie i chętnie zakładają gniazda.

Ptaki przemieszczają się wzdłuż południowych i wschodnich brzegów Morza Bałtyckiego – to główny szlak ptasich wędrówek.
Ujście Wisły jest szczególnym miejscem bytowania ptaków. Ptaki mają tu swój przystanek w czasie wiosennych i jesiennych wędrówek.
Tu zatrzymują się, aby odpocząć i nabrać energii przed kolejnym etapem podróży.
Jesienią można zaobserwować całe stada, które zatrzymują się w trzcinowiskach, aby spędzić noc.

Dla bezpieczeństwa ptaków, dla łatwości uzyskania pokarmu i bezpieczeństwa ich gniazd i potomstwa u Ujścia Wisły powstały właśnie dwa rezerwaty - na Wyspie Sobieszewskiej w zachodniej część powstał w 1959 „Ptasi Raj”, a po prawej stronie „Mewia Łacha”.

Pierwszy gatunek jest w Polsce rzadko spotykany i ich populacja jest niewielka. Ich mała populacja powoduje, że są one pod szczególną ochroną. Gatunek ten został wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako narażony na wyginięcie i zagrożony przez zanik i wyginięcie przymorskich łąk.

Siweczka obrożna - występuje i gniazduje zarówno w rezerwacie „Ptasi Raj”, jak i na lewym brzegu. Gdy, nadchodzi sezon lęgowy zwykle, przebywa tu kilkanaście par. Są to ptaki, które stosunkowo dobrze znoszą zmiany i dostosowują się do środowiska. Jak, podają ornitolodzy gatunek ten powoli, zwiększa swoją liczebność.

Wśród ptaków w licznych grupach występują również: rybitwa rzeczna, popielata, czubata oraz mewa srebrzysta.
Od wiosny do jesieni na wysepkach ujścia lub na falochronie można zaobserwować również kormorany, które przybyły z ogromnej gromady w Kątach Rybackich.

Częstym widokiem są również łabędzie nieme i krzykliwe – czasami pływają w grupie, a czasami w parze, która ma się „ku sobie”. W zimie w tym rejonie pojawiają się również bieliki.

Ścieżka edukacyjna „Rezerwat Mewia Łacha” został przygotowany przez Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana. Na odcinku około 850 metrów postawiona osiem tablic zawierających informacje na temat walorów przyrodniczych tego obszaru, opisujących historię powstania rezerwatu, prezentujących występujące tu gatunki ptaków, zwierząt i roślin oraz przepisy porządkowe.

Ścieżka zaczyna się na granicy wschodniej rezerwatu w ciągu drogi leśnej prowadzącej do zejścia na plaże nr 90 w Mikoszewie od strony ulicy Bursztynowej.