Spis treści
Lata 60. – dziwny czas na wypoczynek
Wakacje w latach 60. XX w., a więc za głębokiego PRL-u, w epoce Władysława Gomułki, mogą się wydawać dzisiejszym wczasowiczom czymś zupełnie niezwykłym i niepojętym. O ile wakacje w latach osiemdziesiątych świetnie pamiętają nasi rodzice, o tyle lata 60. to epoka głównie naszych dziadków, którą słabo znamy z opowieści i traktujemy trochę jako bajkę, opowieść o podróży na inną planetę.
Zobacz w galerii:
Stare zdjęcia z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego ukazują, jak wypoczywano w Polsce właśnie w owej odległej epoce, dziwnym czasie, gdy Polska nadal powoli wychodziła ze zniszczeń II wojny światowej, przed gospodarczym boomem za Gierka. Nie było planów urlopowych, nie było zagranicznych wyjazdów. Co było? Jak wyglądały wakacje w latach 60., na dziwnej planecie „Gomułka”?
Wakacje na planecie Gomułka. Jak wypoczywano w latach 60.?
Wakacje w latach 60. nie przypominały raczej niczego, co znamy z oferty dzisiejszych biur podróży.
Przede wszystkim letnie wyjazdy i zorganizowany wypoczynek stanowiły nadal pewną nowość i wcale nie wszystkim podobał się pomysł opuszczania rodzinnych stron. Chłopi latem musieli pracować w gospodarstwie, a robotnicy często wstydzili się braku ogłady i nie chcieli opuszczać swojego środowiska. Dlatego w latach 60. wakacje wcale nie były masowo poszukiwanym dobrem, oczywistością jak dziś.
Kiedy jednak ktoś zapragnął gdzieś się wybrać, nie mógł po prostu wykupić wycieczki. Organizacją wczasów zajmował się państwowy Fundusz Wczasów Pracowniczych lub – po odwilży 1956 r. – poszczególne zakłady pracy.
Rzadko udawało się zorganizować rodzinny wyjazd. Na wakacje w latach 60. wysyłano z przydziału najczęściej tylko jedną osobę z rodziny, często matkę z dzieckiem. Baza turystyczna nie była jeszcze rozbudowana, a jeśli istniała, to głównie na tzw. Ziemiach Odzyskanych, np. w Sudetach.
Wczasy pod znakiem paprykarza i mizerii
Zły stan kolei i trudności z uzyskaniem paszportu sprawiały, że turyści w latach 60. nie mogli swobodnie jeździć po kraju ani za granicę. Na wakacje zagraniczne z biurem Orbis np. w Jugosławii, nad jeziorem Balaton na Węgrzech lub nad Morzem Czarnym w Bułgarii mogli sobie pozwolić tylko członkowie elity społecznej.
Większość Polek i Polaków musiał zadowolić się pobytami w domach wczasowych lub koloniach domków letnich, w których warunki często pozostawiały wiele do życzenia. Jeśli chodzi o wakacyjną kuchnię, to właśnie lata 60. XX w. najsilniej kojarzą się z zupą mleczną, gulaszem, mizerią, serkiem topionym i paprykarzem szczecińskim. Dania nie były wyszukane, podobnie jak atrakcje, organizowane często ad hoc przez kaowca, czyli pracownika kulturalno-oświatowego, pełniącego rolę przewodnika, wodzireja i – czasami – nauczyciela savoir-vivre’u i towarzyskiego obejścia.
Wakacje w latach 60. na starych zdjęciach. Jak spędzali wczasy nasi dziadkowie?
Mimo wszystko w ciągu dekady Gomułki idea wypoczynku i letnich wyjazdów stawała się coraz popularniejsza.
Robotnicy i chłopi stopniowo przekonywali się, że warto czasem zmienić środowisko i coraz śmielej godzili się na wyjazdy np. do Kołobrzegu, gdzie główną atrakcją był Festiwal Piosenki Żołnierskiej, albo do Sopotu, zwanego czasem riwierą PRL-u. Chętnie wyjeżdżano na Mazury, gdzie można było np. łowić ryby, albo do Zakopanego lub któregoś z uzdrowisk, jak Krynica-Zdrój.
Przemiany, jakie dokonały się w mentalności Polaków w latach 60., pozwoliły na turystyczny boom i prawdziwą modę na wakacje w latach 70. XX w.
Zapraszam do galerii starych zdjęć z wakacji w latach 60., w epoce Gomułki. Dowiesz się z niej m.in.:
- Jak ponad 60 lat temu wyglądała plaża w Świnoujściu
- Co oferowały sklepy turystyczne w epoce Gomułki
- Jak wówczas wypoczywano w Tatrach
- Jakie wygody oferowały domki letniskowe w latach 60.
- Jak bawili się szczęśliwcy, którym udało się wyjechać za granicę
- Kto grał na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w 1969 r.
- Jak Polskę w epoce Gomułki zwiedzali zagraniczni turyści
- Kim lub czym była Sylwia, ulubiona towarzyszka polskich turystów
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Podróży codziennie. Obserwuj Stronę Podróży!
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?