Spis treści
Ciekawostki na temat początków druku w Polsce

- Pierwsza drukarnia w Polsce: W roku 1473 Jan Tarnowski, polski szlachcic, sprowadził drukarza Baltazara Wilhelma z Niemiec do swojego majątku w Krzemienicy. Razem założyli pierwszą drukarnię na ziemiach polskich, w której wydrukowano pierwszą książkę - "Misale Cracoviense".
- Jan Haller: Jan Haller był jednym z pionierów drukarstwa w Polsce. Założył pierwszą drukarnię w Krakowie w 1520 roku i wydał wiele znaczących dzieł, takich jak "Pieśni różne" Mikołaja Reja, który jest uważany za pierwszy polski drukowany tomik poezji.
- Andrzej Frycz Modrzewski: Modrzewski był wybitnym polskim humanistą i pisarzem, a także propagatorem reformacji. Jego prace, takie jak "O poprawie Rzeczypospolitej", były szeroko rozpowszechniane dzięki drukowi i miały ogromny wpływ na rozwój myśli politycznej i społecznej w Polsce.
- Marcin Cromer: Marcin Cromer był biskupem chełmińskim i historykiem, który zasłynął jako autor "Historiae Poloniae". Jego praca, wydana w 1555 roku, była jednym z pierwszych dzieł polskiej historiografii wydrukowanych na ziemiach polskich.
- Akademia Krakowska: Akademia Krakowska, założona w 1364 roku, odegrała ważną rolę w rozwoju druku w Polsce. W 1609 roku na jej terenie powstała pierwsza drukarnia akademicka, która wydawała prace naukowe, m.in. prace matematyka i astronoma Jana Brożka.
- Biblia Brzeska: Biblia Brzeska, znana również jako Biblia Jakuba Wujka, jest jednym z najważniejszych dzieł drukarskich w historii Polski. Przekład Starego i Nowego Testamentu, dokonany przez Jakuba Wujka, został wydany w 1599 roku w Brześciu Litewskim. Jest to jedna z najbardziej rozpowszechnionych i wpływowych polskich biblii.
Zabytki związane z drukiem w Polsce to przede wszystkim historyczne drukarnie, takie jak:
- Drukarnia Jana Hallera w Krakowie, która działała w latach 1520-1557.
- Drukarnia Łazarzowa w Wilnie, założona w 1616 roku przez Franciszka Skorynę, jednego z pionierów drukarstwa na ziemiach polskich.
- Drukarnia Akademicka w Krakowie, która istniała od 1609 roku i była jednym z najważniejszych ośrodków druku naukowego w Polsce.
20 miejsc z najstarszymi eksponatami druku w Polsce oraz kilka ciekawostek na ich temat:
- Biblioteka Kórnicka - Znajduje się tam Kodeks Zamoyskich, wydany w 1477 roku we Włoszech, uważany za jeden z najstarszych zachowanych druków w Polsce.
- Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie - Posiada "Biblia Poliglota Kompluteńska", wydana w latach 1569-1572 w Hiszpanii, która była jednym z najważniejszych osiągnięć drukarskich XVI wieku.
- Biblioteka Czartoryskich w Krakowie - Znajduje się tam egzemplarz "Chronica Polonorum" Macieja Miechowity, wydany w 1519 roku, będący jednym z najstarszych dzieł drukarskich w Polsce.
- Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie - Posiada "Kronikę Polską" Jana Długosza, wydaną w latach 1471-1480, która jest jednym z najważniejszych źródeł historycznych Polski.
- Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie - Można tam zobaczyć drukarnię XVII-wieczną, w której produkowano książki dla Uniwersytetu.
- Biblioteka Ossolińskich we Wrocławiu - Posiada zbiory, w tym egzemplarz "Psałterza Floriańskiego" z 1509 roku, będący jednym z najstarszych druków polskich.
- Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi - Zajmuje się sztuką książki, prezentując unikalne i artystycznie opracowane druki.
- Muzeum Książki Dziecięcej w Warszawie - Prezentuje historyczne książki dla dzieci, w tym wiele starych wydań polskich klasyków.
- Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu - Posiada kolekcję starych druków, w tym egzemplarze dzieł religijnych i liturgicznych.
- Muzeum Diecezjalne w Pelplinie - Znajduje się tam wyjątkowa kolekcja starych druków i inkunabułów.
- Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju - Prezentuje proces produkcji papieru oraz pokazuje stare druki.
- Muzeum w Zamościu - Posiada egzemplarz pierwszego wydania "Encyklopedii" Diderota i d'Alemberta z lat 1751-1772.
- Biblioteka Książąt Lubomirskich w Gdańsku - Znajduje się tam kolekcja starych druków, w tym pierwsze wydanie "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza.
- Biblioteka Seminarium Duchownego w Płocku - Posiada kolekcję starych druków religijnych, w tym egzemplarz "Psałterza Jana Kochanowskiego" z 1579 roku.
- Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu - Posiada unikalne zbiory, w tym pierwsze wydanie "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza.
- Muzeum Częstochowskie w Częstochowie - Prezentuje zbiory dotyczące historii druku i książki, w tym inkunabuły i stare mapy.
- Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze - Posiada wystawę dotyczącą historii druku, w tym drukarnię z XVII wieku.
- Biblioteka Narodowa w Warszawie - Gromadzi ogromną kolekcję druków polskich, w tym inkunabuły i pierwsze wydania klasyków literatury.
- Muzeum Diecezjalne w Tarnowie - Posiada kolekcję starych druków, w tym egzemplarz pierwszego wydania "Trylogii" Henryka Sienkiewicza.
- Muzeum Okręgowe w Tarnowie - Prezentuje zbiory związane z historią druku, w tym egzemplarze polskich klasyków literatury.
MonumentApp, czyli polskie zabytki na wyciągnięcie ręki

Niesamowite szlaki oraz opisy najwspanialszych obiektów dostępne są w nowej aplikacji NIKZ – MonumentApp. Jej użytkownicy mają dostęp nie tylko do opisów wielu zabytków, ale i… mogą być ich współautorami, tworzyć własne plany wycieczek i oznaczać mniej znane zabytki. To świetny sposób na to, by dzielić się swoimi doświadczeniami z innymi miłośnikami turystyki i historii.
Co ciekawe, MonumentApp opowiada także o zabytkach poprzez biografie historycznych postaci, którymi przepełnione są dzieje Polski. Podczas poszukiwań inspiracji do wojaży po kraju, niezastąpiona jest za to strona internetowa Spotkania z zabytkami, gdzie – oprócz najważniejszych informacji – można poznać mniej znane fakty na temat poszczególnych zakątków Polski.

Zobacz też: Figury świętych na ziemi kłodzkiej. Wyjątkowe obiekty, które miały chronić mieszkańców przed katastrofą
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?