Pałac w Bożkowie - czy odzyska dawną świetność? W przeszłości gościli w nim królowie z dynastii Hohenzollernów i prezydent USA

Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej w okolicach Kłodzka zaczęli osiedlać się arystokraci, którzy byli również właścicielami pałacu w Bożkowie. Budowę tego okazałego obiektu rozpoczęto w 1520 roku, ukończono - 50 lat później! Budynek często zmieniał właścicieli i ulegał wielu przebudowom - na początku był w posiadaniu rodu von Raueck, następnie przeszedł w ręce pewnego lekarza. Jeszcze później pieczę nad pałacem sprawował zakon jezuitów, jednak dopiero Johann Georg von Götzen - rotmistrz armii cesarskiej oraz starosta ówczesnego hrabstwa kłodzkiego sprawił, że konstrukcji nadano ciekawą formę w czasie przebudowy. Po śmierci rotmistrza, który nie doczekał się żadnego potomka pałac w Bożkowie odziedziczył jego siostrzeniec - Anton Aleksander von Magnis. Rezolutny hrabia ufundował w latach 1787-1791 kolejną przebudowę obiektu, a kilka lat później zlecił także założenie tam parku ze sztucznymi ruinami, leśniczówką, w 1813 roku dodając na sudeckim wzniesieniu Grodziszcze także wieżę widokową.

Pałac, w którym goszczono królów
Gośćmi kompleksu byli m.in. pruscy królowie - Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern, Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern. Zawitał tam także John Quincy Adams, który został później szóstym prezydentem Stanów Zjednoczonych. W 1817 roku hrabia von Magnis zmarł, pozostawiając po sobie cały dorobek i pracę, jaką wkładał przez całe życie w rozwój rolnictwa (zajmował się hodowlą zwierząt i uszlachetnianiem miejscowych gatunków, propagował uprawę buraka cukrowego, jako pierwszy na Dolnym Śląsku uprawiał rzepak, przyczynił się do unowocześnienia wydobycia węgla kamiennego) oraz - oczywiście - cały kompleks budynków w Bożkowie. Posiadłość przejął jego syn - Wilhelm, który wraz z bratem Antonem kontynuował dzieło ojca. Niestety, część budynku uległa spaleniu w wyniku pożaru, a sam Wilhelm von Magnis zmarł w 1851 roku.

Początek upadku pałacu w Bożkowie
Dokładnie 20 lat później przystąpiono do prac remontowych, które miały przywrócić pałacowi dawną świetność. Prawdopodobnie w celu oddania hołdu wcześniejszemu właścicielowi, na terenie budynku mieściły się szkoły agrotechniczne - Ośrodek Szkoleniowy Kierowników Gospodarstw Rolnych, Technikum Rolnicze czy Zespół Szkół Agrotechnicznych im. Batalionów Chłopskich. Kolejne remonty i prace konserwatorskie prowadzono tam w latach 1973-1979. Na przestrzeni lat wiele jeszcze kilka osób i instytucji figurowało w aktach jako właściciele obiektu - po II wojnie światowej należał on do skarbu państwa, a od 1999 roku był własnością starostwa. To jeden z najgorszych okresów dla pałacu, który pod koniec XX wieku zwyczajnie popadł w ruinę. Od 2010 roku bożkowska rezydencja jest w rękach osób prywatnych. W 2016 roku udostępniono ją do zwiedzania, jednak z relacji turystów wynika, że obecny właściciel zrezygnował z tej formy prezentowania pałacu. W 2021 roku kompleks pałacowy wystawiono na sprzedaż za prawie 7 milionów złotych.

Rezydencja w Bożkowie stała się tłem dla wielu filmów i teledysków. Gdzie go zobaczymy?

Filmy

• „Dreszcze” - reż. Wojciech Marczewski
• „Legenda” - reż. Mariusz Pujsza
• „Brigitte Bardot Cudowna” - reż. Lech Majewski
• „Ciemno, prawie noc” - reż. Borys Lankosz
• „Władcy przygód. Stąd do Oblivio” - reż. Tomasz Szafrański

Teledyski

• Tiara Lu - „Asylum”
• Me and That Man - „Surrender”
• GrubSon - „Cwany Lis”

Pierwszą budowlę, która stanowiła zalążek dla późniejszej formy pałacu zbudowano w stylu późnorenesansownym. Po licznych remontach i przebudowach śmiało można uznać budynek za neoklasycystyczną perłę Dolnego Śląska. Pałac wzbogacono o dodatkowe skrzydła, salę reprezentacyjną, kaplicę, klatkę schodową czy okazałą jadalnię. Za projektem stał prawdopodobnie czeski architekt, cieszący się zaufaniem wśród członków rodu von Magnis. Późniejsze modernizacje wzbogaciły rezydencję o elementy w stylu neorenesansowym. Charakterystyczne dla pałacu w Bożkowie są też dwie wieże. W obecnych czasach trudno jednak podziwiać w pełni piękno budynku - jego wnętrza zniszczono i zdewastowano.

Pałac zlokalizowany jest w Bożkowie na Dolnym Śląsku, a od Kłodzka dzieli go niecałe 15 kilometrów.

Teren jest własnością osoby prywatnej - ogrodzono go z każdej strony. Mimo wszystko, będąc w okolicach Dolnego Śląska warto zobaczyć pałac choćby z zewnątrz - robi ogromne wrażenie.

Źródło: zabytek.pl, naszesudety.pl