Zaćmienie Słońca już w sobotę 14 października 2023. Czy będzie widoczne z Polski? Ile kosztują okulary zaćmieniowe?

Zaćmienie Słońca to jedno z najbardziej spektakularnych zjawisk astronomicznych, budzące wielkie zainteresowanie nie tylko wśród naukowców, ale też zwykłych ludzi, zainteresowanych niezwykłymi rzeczami, dziejącymi się na niebie. W odległej przeszłości zaćmienia Słońca odczytywano jako znaki od bogów.

Pod względem zaćmień Słońca rok 2023 jest wyjątkowy, bo dojdzie w tym czasie aż do dwóch zaćmień. Jedno mamy już za sobą – można je było oglądać 20 kwietnia 2023. Kolejne, tym razem tzw. obrączkowe zaćmienie Słońca, nastąpi już w sobotę 14 października 2023 r.

Na czym polega obrączkowe zaćmienie Słońca? Zjawisko zachodzi, gdy Księżyc znajduje się dalej od Ziemi, przez co jego obserwowany rozmiar jest mniejszy niż tarczy Słońca. Kiedy Księżyc zasłania Słońce, nie zakrywa całej tarczy, a wokół Księżyca widoczny jest świetlisty pierścień. Właśnie od niego bierze się nazwa zjawiska.

Trzeba wiedzieć, że zaćmienie Słońca nie jest zjawiskiem globalnym – widać je tylko w niektórych miejscach. W dodatku cień rzucany przez Księżyc przesuwa się po Ziemi, co sprawia, że zaćmienie Słońca „wędruje” po globie, stając się widoczne w wielu różnych miejscach, aż zjawisko zupełnie zanika.

Zaćmienie Słońca 20 kwietnia 2023 nie było widoczne z Polski. Mogli je obserwować mieszkańcy wysp Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, Malajów i Australii.

Niestety, także zaćmienie Słońca 14 października 2023 nie będzie widoczne z Polski. W ogóle przyjdzie nam długo poczekać na tak spektakularne zjawisko na polskim niebie.

• Najbliższe obrączkowe zaćmienie Słońca, które będzie można zobaczyć w Polsce, wystąpi 13 lipca 2075 r.
• Najbliższe całkowite zaćmienie nad Polską nastąpi 7 października 2135 r.
• Wcześniej zobaczymy tylko częściowe zaćmienia – 29 marca 2025 i 12 sierpnia 2026 r.

Nie znaczy to jednak, że nie macie żadnej szansy go zobaczyć. Jeśli akurat jesteście na zagranicznym urlopie czy w podróży w odpowiednim miejscu, będziecie mogli podziwiać zaćmienie. Które miejsca będą najlepsze do obserwacji zaćmienia Słońca 14 października 2023?

Czytaj też: Zmiana czasu na zimowy 2023. Kiedy jest i jaki ma wpływ na podróżowanie? Dowiedz się, kiedy przestawiamy zegarki

• Pełne obrączkowe zaćmienie Słońca będzie widać początkowo nad północno-wschodnią częścią Oceanu Spokojnego.
• Po ok. 8 minutach cień Księżyca padnie na USA (stany Oregon, Utah, Nevada, Nowy Meksyk, Teksas).
• Potem zaćmienie stanie się widoczne nad Jukatanem i zachodnią częścią Morza Karaibskiego.
• Następnie zjawisko będzie widoczne nad Hondurasem, Kostaryką i Panamę.
• Na koniec będzie je można zobaczyć w Kolumbii i Brazylii (Amazonia).

Częściowe zaćmienie będzie widać praktycznie w całej Ameryce Północnej i Południowej, nad zachodnim Atlantykiem i wschodnim Pacyfikiem.

Zaćmienie zacznie się o godz. 16:10 i potrwa do 19:49, przesuwając się nad zachodnią półkulą Ziemi. Maksymalny czas widoczności zaćmienia w jednym miejscu wyniesie ok. 5 minut i 17 sekund.

Obejrzyjcie krótkie wideo z objaśnieniem drogi cienia Księżyca w czasie obrączkowego zaćmienia Słońca 14 października 2023:

Obserwacja zaćmienia Słońca gołym okiem może być niebezpieczna dla zdrowia. Bezpośrednie patrzenie na tarczę słoneczną grozi uszkodzeniem fotoreceptorów, tzw. retinopatią słoneczną. Najczęściej nie jest to trwałe uszkodzenie, ale gojenie siatkówki oka może trwać nawet do 6 miesięcy.

Jedyną skuteczną metodą na ochronę oczu i bezpośrednią obserwację zaćmienia Słońca jest założenie specjalnych okularów (tzw. zaćmieniowych) z odpowiednim filtrem. Są dostępne w sklepach z wyposażeniem dla astronomów, można je dostać online za ok. 20-30 zł.

Źródła: urania.edu.pl

Czytaj też: Spadające gwiazdy, superksiężyce, pierścieniowe zaćmienia. Kiedy obserwować nocne niebo w 2023 r.? Kalendarz niezwykłych zjawisk