Spis treści
- Gdzie są Góry Stołowe? Mapa i lokalizacja
- Góry Stołowe: miejscowości w pobliżu
- Co warto zobaczyć w Górach Stołowych? Atrakcje regionu
- Park Narodowy Gór Stołowych
- Skalne miasto w sercu PNGS, czyli Szczeliniec Wielki i Błędne Skały
- Mroczne jaskinie i urokliwy wodospad, czyli przyrodnicze cuda Gór Stołowych
- Jaki jest najwyższy szczyt Gór Stołowych?
- Szlaki turystyczne w Górach Stołowych – trasy piesze, biegowe i rowerowe
- Góry Stołowe z dziećmi - ciekawe miejsca dla najmłodszych
- Schroniska w Górach Stołowych – lista
- Jak zwiedzać bezpiecznie Góry Stołowe?
Gdzie są Góry Stołowe? Mapa i lokalizacja
Góry Stołowe to pasmo górskie zlokalizowane w łańcuchu Sudetów Środkowych, pomiędzy Karkonoszami a Górami Bystrzyckimi i Orlickimi. Należą do terytorium Polski, a dokładniej woj. dolnośląskiego oraz Czech (pod nazwą Broumovská vrchovina). Znajdują się w odległości ok. 30 km od Kłodzka – podróż samochodem (przy dobrych warunkach drogowych) powinna zająć wam ok. 40-50 minut.
Góry Stołowe: miejscowości w pobliżu
W okolicach Gór Stołowych znajduje się wiele miejscowości, które mogą posłużyć za bazy wypadowe dla turystów. Najbliżej położone są:
- Karłów,
- Pasterka,
- Karłówek,
- Darnków,
- Kudowa-Zdrój,
- Radków.
Co warto zobaczyć w Górach Stołowych? Atrakcje regionu
Góry Stołowe znane są przede wszystkim z pięknych krajobrazów, niezwykłych formacji skalnych oraz ciekawych szlaków turystycznych. Miejscami wartymi odwiedzenia są tam przede wszystkim:
- Park Narodowy Gór Stołowych,
- skalne miasto - Błędne Skały oraz Szczeliniec Wielki (będący jednocześnie szczytem),
- Białe Skały, Skalna Czaszka i Skalne Grzyby,
- Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego,
- Skansen w Pstrążnej,
- Szlak Ginących Zawodów,
- jaskinie,
- Wodospady Pośny,
- Kaplica Czaszek,
- Radkowskie Skalne Bastiony oraz
- Skansen Dawnych Sprzętów w Wambierzycach.
Park Narodowy Gór Stołowych
Park Narodowy Gór Stołowych założono w 1993 roku. Celem powstania parku była przede wszystkim ochrona występujących tam ekosystemów i szczególnych walorów krajobrazu, a także edukacja i ochrona dziedzictwa kulturowego wspomnianych gór.
Powierzchnia PNGS to ok. 6340 hektarów. Droga Stu Zakrętów, która słynie z cudownych widoków, przecina park i stanowi zarazem najważniejszy szlak komunikacyjny Gór Stołowych. Logo parku przedstawia zarys Szczelińca Wielkiego. Podczas spaceru po terenach parku narodowego często można natknąć się na sarny, dziki, lisy oraz wiewiórki. Mieszkają tam także nietoperze, które kryją się w licznych spękaniach i szczelinach tamtejszych piaskowców. Park Narodowy Gór Stołowych to ostoja wielu gatunków nie tylko ssaków, ale też gadów, ptaków, płazów i różnych bezkręgowców.
Lokalizacja Parku Narodowego Gór Stołowych
Park Narodowy Gór Stołowych – mapa
Mapy Parku Narodowego Gór Stołowych (m.in. plany Błędnych Skał, Szczelińca Wielkiego oraz mapę turystyczną znajdziecie na stronie internetowej PNGS.
Bilety wstępu
Chociaż sam wstęp na teren Parku Narodowego Gór Stołowych jest bezpłatny, za możliwość zobaczenia niektórych atrakcji trzeba zapłacić niewielką kwotę. Cały cennik dostępny jest online.
Skalne miasto w sercu PNGS, czyli Szczeliniec Wielki i Błędne Skały
Skalne miasto to nic innego jak zespół form skalnych, powstałych w wyniku erozji terenu. Co ciekawe, w okolicach Kotliny Kłodzkiej znajdują się dwa takie obiekty – oba usytuowane w Górach Stołowych – Błędne Skały i Szczeliniec Wielki.
Błędne Skały
Błędne Skały są miejscem wyjątkowym na terenie całej Polski. Usytuowane w Górach Stołowych, 853 metry n.p.m., tworzą zjawiskowe labirynty. Okolica, w której się znajdują, jest równie malownicza. Błędne Skały znajdziemy na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych, prawdopodobnie jednego z najpiękniejszych w kraju.
Szczeliniec Wielki
Szczeliniec Wielki to najwyższy szczyt Gór Stołowych – wznosi się na wysokość 922 metrów n.p.m. i jest jedną z największych atrakcji Sudetów. Dlaczego Szczeliniec Wielki określa się mianem „skalnego miasta”? Wszystko przez nietypową rzeźbę terenu – zwietrzały i popękany piaskowiec przybiera tam niesamowite formy, które kształtem przypominają… ludzi i zwierzęta! Turyści mogą dopatrzyć się tam skał podobnych do m.in. wielbłąda, małpy, psa, żółwia czy sowy. Niektóre z nich można nawet poruszyć – z tego powodu nazywa się je „chybotkami”.
Więcej ciekawostek oraz najważniejsze informacje (m.in. cennik, parking, lokalizację) na temat Błędnych Skał i Szczelińca znajdziecie w naszym artykule:
Mroczne jaskinie i urokliwy wodospad, czyli przyrodnicze cuda Gór Stołowych
W Górach Stołowych i okolicach można znaleźć kilka tajemniczych jaskiń. Są to m.in.:
- Jaskinia Niedźwiedzia – najdłuższa (łącznie 4,5 km) jaskinia w Sudetach.
- Jaskinia Radochowska – położona w Górach Złotych.
- Złota Sztolnia – mieści się w dawnym kamieniołomie na zboczu Orlicy.
Wodospady Pośny
Ten położony na wysokości 550 metrów n.p.m. wodospad był jedną z najciekawszych i najbardziej romantycznych atrakcji Gór Stołowych. Niestety, w wyniku zbudowanego w okolicach ujęcia wody pitnej dla Radkowa, woda pojawia się w wodospadzie tylko po opadach deszczu. Obecnie atrakcję objęto ścisłą ochroną z powodu występowania w pobliżu cennych okazów drzew, m.in. buków, jaworów i jodeł.
Jaki jest najwyższy szczyt Gór Stołowych?
Najwyższym szczytem Gór Stołowych jest Szczeliniec Wielki, który wznosi się na wysokość 919 metrów n.p.m.
Najwyższe szczyty Gór Stołowych w Polsce:
- Szczeliniec Wielki – 919 metrów n.p.m.,
- Skalniak – 915 metrów n.p.m.,
- Narożnik – 851 metrów n.p.m.
Szlaki turystyczne w Górach Stołowych – trasy piesze, biegowe i rowerowe
W Górach Stołowych wyznaczono kilka szlaków turystycznych – wśród nich trasy dla amatorów narciarstwa biegowego, kolarstwa oraz zwykłych spacerów.
Góry Stołowe: trasy piesze
- Kudowa-Zdrój – Błędne Skały – Karłów – Skalne Grzyby – Wambierzyce (szlak czerwony),
- Kudowa-Zdrój – Błędne Skały – Pasterka – Karłów – Skały Puchacza – Batorów (szlak zielony),
- Kudowa-Zdrój – Krucza Kopa – Polana YMCA (szlak zielony),
- Kulin Kłodzki – Łężyckie Skałki – Lisia Przełęcz (szlak zielony),
- Radków – Pasterka – Przełęcz między Szczelińcami – Karłów – Lisia Przełęcz – Białe Skały – Skalne Grzyby – Batorówek (szlak żółty),
- Karłów – Lisia Przełęcz – Skały Puchacza – Duszniki-Zdrój (szlak niebieski),
- Wambierzyce – Pielgrzym – Skalne Grzyby – Batorówek (szlak niebieski),
- Dańczów – Darnków (szlak niebieski),
- Radków – Przełęcz między Szczelińcami (szlak niebieski),
- Radków – Droga nad Urwiskiem (szlak niebieski),
- Polana YMCA – Błędne Skały (szlak niebieski).
Góry Stołowe: trasy rowerowe
- Międzynarodowa Trasa „Góry Stołowe” - 65 kilometrów po stronie polskiej,
- Trasa im. T.G. Masaryka - 18 kilometrów po stronie polskiej,
- Międzynarodowa Trasa „Ściany” - 19 kilometrów po stronie polskiej,
- Trasa Rytně – Karłów - 17,5 kilometra po stronie polskiej,
- Trasa Szczeliniec - 24 kilometry długości.
Góry Strołowe: trasy do narciarstwa biegowego
- Karłów – Łąki Pasterskie – Pasterka – Karłów,
- Karłów – Praski Trakt – Zbój,
- Batorówek – Kręgielny Trakt – skrzyżowanie przy Wielkim Torfowisku Batorowskim – Praski Trakt – Krzywa Droga – Batorówek.
Góry Stołowe z dziećmi - ciekawe miejsca dla najmłodszych
Wybierając się w góry z małymi dziećmi, warto mieć na uwadze, że większość pociech nie zadowoli się samymi spacerami wśród malowniczej przyrody. Dla najmłodszych, których szybko nudzi monotonny marsz, przygotowaliśmy listę atrakcji w Górach Stołowych, które warto odwiedzić podczas wycieczki.
- Park Dinozaurów - Karłów.
- Aquapark - Kudowa-Zdrój,
- Park linowy - Kudowa-Zdrój,
- Leśny Lub - Kudowa-Zdrój,
- Ciuchcia Balbinka - Kudowa-Zdrój,
Dowiedz się więcej na temat atrakcji dla dzieci w Kotlinie Kłodzkiej.
Schroniska w Górach Stołowych – lista
W Górach Stołowych znajdziecie dwa schroniska:
- Schronisko PTTK „Na Szczelińcu” – zlokalizowane na najwyższym szczycie Gór Stołowych – Szczelińcu Wielkim. To jedno z dwóch schronisk w Polsce, do którego w ogóle nie można dojechać samochodem. Jedynym sposobem, by dostać się do budynku, jest spacer – turyści do wyboru mają dwie trasy. Cennik dostępny jest w sieci.
- Schronisko PTTK Pasterka – oprócz zwykłych miejsc noclegowych, schronisko dysponuje także polem namiotowym (informacje na temat zakwaterowania).
Źródła: Park Narodowy Gór Stołowych, Wikipedia.org, Schronisko PTTK „Na Szczelińcu", Schronisko PTTK Pasterka
Jak zwiedzać bezpiecznie Góry Stołowe?
Góry przyciągają turystów jak magnes i trudno się dziwić – są piękne i pełne atrakcji, od pięknych zakątków po fascynujące zabytki. Nie wolno jednak zapominać, że góry mogą być niebezpieczne. Należy wędrować po nich, stosując się do kilku zasad i zachowując zdrowy rozsądek. Co należy zabrać na wycieczkę w góry? Jakie są numery alarmowe? Czy można iść w góry z psem? Co oznaczają kolory górskich szlaków? Odpowiadamy na najważniejsze pytania, związane z wędrowaniem po górach.
Jak uniknąć wypadku w górach?
- Sprawdź prognozę pogody i nie wybieraj się na wycieczkę przy niesprzyjających warunkach.
- Zimą zawsze sprawdzaj przed wyruszeniem stopień zagrożenia lawinowego.
- Pamiętaj, że jesienią i zimą dni są krótsze – sprawdź godzinę zachodu słońca i planuj wycieczkę tak, by nie iść przez góry po zmroku.
- Wybierz trasę odpowiednią do swoich umiejętności, kondycji i doświadczenia. Zaplanuj dokładnie marsz i nie rozstawaj się z mapą. Wyrusz wcześnie, by noc nie zastała Cię w trasie.
- Wybierz się na wycieczkę w towarzystwie. Co dwie głowy, to nie jedna.
- Przed wyruszeniem na szlak poinformuj o swojej wyprawie personel schroniska lub hotelu.
Jakie są numery alarmowe do wzywania pomocy w górach?
W Polsce działa zintegrowany system ratownictwa górskiego. Numery, które powinien znać każdy turysta, wybierający się w góry, to:
601 100 300 – numer główny
985 – numer alarmowy
112 – numer ratunkowy
Jakie aplikacje mobilne są najbardziej przydatne w górach?
Ratunek – po uruchomieniu program automatycznie wybiera odpowiedni numer alarmowy (TOPR, GOPR albo MOPR lub WOPR) i przesyła ratownikom dane o lokalizacji telefonu. Dowiedz się więcej na temat tego, jak działa aplikacja Ratunek.
Horská záchranná služba – słowacki odpowiednik polskiego Ratunku.
Mapa Turystyczna – wyznacza najlepsze szlaki w górach, w zależności od potrzeb użytkownika. Podaje też odległości i przewidywany czas marszu.
Traseo – oferuje interaktywne mapy z adnotacjami innych użytkowników i możliwość zakupu map do użycia offline.
Monitor Burz – aplikacja podająca krótkoterminową prognozę pogody.
Polskie Góry – po skierowaniu aparatu na horyzont, program wyświetla nazwy widocznych szczytów.
SkiRaport – informuje o warunkach pogodowych na polskich stokach narciarskich.
Dowiedz się więcej na temat tego, jakie aplikacje na telefon najbardziej przydadzą się w górach.
Co zabrać na wycieczkę w góry?
Warunki pogodowe w górach są różne o każdej porze roku i zmieniają się szybko. Jest jednak kilka rzeczy, które powinien mieć ze sobą i na sobie każdy turysta wybierający się w góry.
Odpowiedni strój – buty za kostkę z grubym bieżnikiem, kurtka przeciwdeszczowa, sweter, nakrycie głowy. Zima także raki na buty i stuptuty chroniące nogawki przed przemoczeniem.
Odpowiedni prowiant – zapas wody, suche zapasy w dostosowane od pory roku (np. latem mięso szybko się psuje). Zimą termos z gorącą zupą lub herbatą może nie tylko wzmocnić ciało, ale i podnieść morale turysty.
Mapa – tradycyjna lub cyfrowa w telefonie, niezbędna do nawigacji.
Apteczka – należy mieć ze sobą przynajmniej podstawowe przybory do opatrywania ran, skaleczeń i otarć, przydać się też może środek przeciwbólowy.
Powerbank – jeśli posługujemy się telefonem do nawigacji, musimy zadbać o to, by urządzenie nie rozładowało się, kiedy akurat będzie najbardziej potrzebne. Zapas energii można przechować w powerbanku.
Latarka – przydatna, jeśli zdarzy nam się zabawić w górach do wieczora.
Kije trekkingowe – bardzo przydatne na trudniejszych szlakach, odciążają kolana zwłaszcza w czasie zejść.
Co oznaczają kolory szlaków górskich?
Szlaki górskie oznaczane są na mapach i w terenie różnymi kolorami. Nie wskazują one jednak – jak uważa wiele osób – poziomu trudności danego szlaku, lecz raczej jego długość i/lub funkcję. Oto objaśnienia poszczególnych kolorów szlaków:
Czerwony – szlak główny, często wiedzie przez najbardziej popularne i atrakcyjne miejsca i szczyty
Niebieski – szlak długodystansowy
Zielony – szlak krótki, ale pełen atrakcyjnych turystycznie miejsc
Żółty – droga dojściowa, np. do schroniska albo łącznikowa między szlakami
Czarny – tak samo jak żółty; oznaczenie rzadko używane
Dowiedz się więcej na temat kolorów oznaczeń szlaków górskich.
Czy można iść w góry z psem?
Można, ale tylko po wyznaczonych szlakach.
W Tatrach to Droga pod Reglami i Dolina Chochołowska, w Beskidach np. Park Krajobrazowy Beskidu Małego i Śląskiego, wPieninach np. Wąwóz Homole,większość szlaków Karkonoskiego Parku Narodowego, szlaki Parku Krajobrazowego Gór Sowich, Jeleniowski Park Krajobrazowy w Górach Świętokrzyskich.
Zapoznaj się z pełną listą szlaków, którymi można się udać w góry z psem.